Hipertansiyon
Hipertansiyon Nedir?
Kalbimizin kasılması sonucu oluşan gücün, atardamar duvarına yaptığı basıncın miktarına an basıncı (tansiyon) denir. Kalbin pompaladığı kanın miktarı, atardamarın çap ve elastikliği gibi faktörler kan basıncı değerini etkiler.
Kan basıncı 2 sayıdan ( Örn: 110/70 mmHg) oluşur:
-
Büyük tansiyon: Kalbin kasılması ile oluşan en yüksek basınç değeridir. Normal değerler 135 mmHg ve altındaki basınçlardır.
-
Küçük tansiyon: Kalbin gevşemesi sonucu oluşan en düşük basınç değeridir. Normal değerleri 85 mm Hg ve altındaki değerlerdir.
Tansiyon değerinin bu iki değerden birinin yüksek olması hipertansiyon tanısı için yeterlidir. bu değerlerin üzerinde olmasına Hipertansiyon (Yüksek Tansiyon) adını veriyoruz.
Tansiyon ölçümü; istirahat sonrası, koldaki giysiler çıkarılarak ve tecrübeli bir kişi tarafından yapılmalıdır. Genellikle tek bir ölçümle değil, değişik zamanlarda yapılan tansiyon ölçümlerinin sonucuna göre hipertansiyon tanısı konur.
Hipertansiyon vücudun birçok sistemi üzerine olumsuz etkiler yapar;
Kalp ve Damar Sistemi: Kalbi besleyen koroner damarlarda daralma, kalp krizi, kalpte ritim bozukluğu, kalp büyümesi, kalp yetmezliği. Atardamarlarda genişleme, balonlaşma ve yırtılma
Beyin: Beyin atardamarlarında daralma, beyin kanaması, felç
Göz: Gözü besleyen damarlarda daralma, görmede azalma, görme kaybı
Böbrek: Tansiyonun düzeyi ile orantılı olarak böbrekler üzerindeki hasar artar.
Şikayetler
Hastaların bir çoğu hiç bir şikayetleri olmadığı için hastalığın farkında değildir. Toplumda en yaygın bulunan hastalıktır. Tansiyon ölçümünün yılda 1-2 kez yapılması bu hastalığın erken saptanmasını sağlar.
Erken dönemde hastaların önemli bir kısmında hiçbir belirti ve bulgu yoktur. En sık belirti belirti olmamasıdır. Erken dönemde hipertansiyonun tek bulgusu kan basıncının yüksek ölçülmesidir.
Başağrısı, baş dönmesi, kulak çınlaması, burun kanaması, bulantı, kusma, nefes darlığı halsizlik, yorgunluk gibi şikayetler hastalığın ilk bulguları olabilir.
Hipertansiyon Tedavisi
Hipertansiyon tedavi edilmesi gereken önemli bir hastalıktır. Hipertansiyon tedavisinde temel amaç organlardaki kalıcı hasar oluşmasını engellemek, ölümcül riskleri azaltmak ve hastanın kendini daha iyi hissetmesini sağlamaktır.
Kontrolsüz hipertansiyon kalp krizi, felç gibi önemli sorunların ortaya çıkma riskini artırır. Doğru tedavi için öncelikle hasta bu hastalık hakkında bilgi sahibi olmalıdır.
Tedavide kullanılan yöntemler şunlardır:
1- Hipertansiyona sebep olan hastalıkların tedavisi: Hastaların büyük kısmında hipertansiyonun sebebi saptanamaz. Böbrek arter darlığı, hormonal sorunlar hipertansiyona sebep olmuş ise öncelikle bu sorunların çözümü sağlanmalıdır.
2- Yaşam düzenlemeleri: Hastanın tuz kısıtlaması, diyet düzenlemeleri, kilo verme, sigaranın bırakılması, eksersiz, stresi azaltma gibi yaşam üzerindeki değişiklikler hipertansiyonun tedavisini sağlayabilir.
3- İlaç Tedavisi: Günümüzde hipertansiyon tedavisinde etken maddeleri ve etki mekanizmaları değişik bir çok ilaç mevcuttur. İlaç tedavileri tansiyon normal sınırlara gelse bile genellikle ömür boyu sürer. Tek ilaçla hipertansiyon kontrol altına alınamazsa doktorunuz 2 veya 3 ilacı birlikte kullanmanızı önerebilir.
Hipertansiyon ve Böbrek Yetmezliği
Hipertansiyon hem bir böbrek hastalığıdır, hem de böbrek fonksiyonları üzerinde olumsuz etkiler yapar. Hipertansiyon böbrek damarlarında daralma ve böbrekte süzmeyi sağlayan böbrek hücrelerinde hasara sebep olarak böbrek fonksiyonlarını bozar.