Günümüzde organ bağışının yetersizliği, canlıdan yapılan böbrek nakillerinin önemini artırmıştır. Bir çok böbrek yetmezlikli hasta organ naklinde ilk seçeneği canlıdan nakil olarak kullanmaktadır. Böbrek naklinin tarihsel gelişiminde ilk canlıdan nakil operasyonları tek yumurta ikizlerinde uygulanmıştır. Daha sonra ilaçların bulunması ve geliştirilmesi canlıdan nakil uygulamasının yaygınlaşmasına yol açmıştır.

​

Bu sebeplerle Amerika ve Avrupa ülkelerinde canlıdan böbrek nakli %1-2 gibi oranlardan %30-50 gibi oranlara ulaşmıştır. Ülkemizde organ bağışının yetersizliği sebebiyle böbrek nakillerinin % 70-80 i canlı verilerden sağlanan böbreklerle gerçekleştirilmektedir.

​

Ülkemizde şu anda 4.derece akrabalar yakınlarına böbrek bağışında bulunabilmektedir. Akraba dışı nakillerde ise etik kurul kararına göre karar verilmektedir.

 

Canlıdan böbrek naklinde ana prensip verici için hiçbir riskin oluşmamasıdır. Bu sebeple vericiler bir çok uzman hekimin tarafından muayene edilir ve tetkikleri yapılır. Ancak verici için hiçbir riskin bulunmadığı görülen vericilerden böbrek alınır.

​

Canlıdan yapılan nakillerde böbreğin 1 yıl çalışma oranı % 95 düzeyindedir. 5 yıl sonunda böbreğin çalışma oranı % 80 düzeyindedir.

​

Canlıdan böbrek naklinin tercih edilmesinde bir çok sebep vardır:

 1-     Canlıdan yapılan böbrek naklinde uzun dönem böbrek ömrünün çok daha uzun olması

 2-     Böbrek yetmezliği tedavisinde en uzun hasta yaşam süreleri canlıdan yapılan nakillerde gerçekleşmesi

 3-     Doku ve kan uyumsuzluğunda vücudun savunma sisteminin şifreleri çözülmüş ve aşılamaz görünen biyolojik engeller aşılmıştır.

 4-     Tıpta önce zarar verme prensibi temel prensip olarak kabul edilirken, hastalara en iyi dokuyu canlıdan böbrek naklinin sağlaması bu seçeneği kabul edilebilir hale getirmiştir.

 5-     Günümüzde böbrek yetmezliği ve diyaliz hastalarının artış hızına karşın organ bağışı ve kadavradan organ temini yetersiz kalmıştır.

 6-     Laparaskopik  yöntemler canlıdan böbrek naklini daha az risk, daha az işgücü kaybı ve kozmetik sonuçlarla gerçekleştirilmesine imkan tanımıştır.

​

Kimler Böbrek Vericisi Olabilir?

1- 18 yaşından büyük olmak. Böbrek vermek isteyen kişilerin 65 yaşından büyük olması istenmez. Ama bu durumdaki vericilerden daha ayrıntılı incelemeler sonrası sorun yoksa böbrek vericisi olmaları kabul edilebilir.

​

2- Vericinin 4. derece yakınları içinde yer almak: Hasta evli ise eşi veya eşinin 4.dereceye kadar yakınları da aynı şekilde böbrek bağışında bulunabilir.

1.Derece akrabalar: anne-baba-çocuk 

2.Derece akrabalar: kardeş-dede-nine-torun 

3.Derece akrabalar: amca-hala-dayı-teyze-yeğen   

4.Derece akrabalar: 3.derecedekilerin çocukları   

​

3-Akraba dışı böbrek bağışı için etik kurullardan onay alınması zorunludur. Bu durumda en önemli husus böbrek bağışının maddi çıkar beklentisi ile gerçekleşmemesidir.

​

4- Akli dengesi yerinde olmak.

​

Kimler Böbrek Vericisi Olamaz ?

•  Şeker hastaları 

•  Yüksek tansiyon hastaları

•  Hamileler 

•  Psikolojik rahatsızlıklar 

•  Başka bir organ yetmezliği olan hastalar 

•  Ciddi kalp rahatsızlığı olanlar 

•  AİDS virus taşıyıcıları 

•  Ciddi akciğer hastalıkları 

​